جراحی غدد بارتولن

غدد بارتولن، دو غده در دو طرف دهانه واژن هستند که حین رابطه جنسی، مایعات روان کننده ترشح می کنند. سایز طبیعی آنها به اندازه یک نخود است. اما در اثر مسدود شدن مجرای این غدد و تجمع ترشحات، غده های بارتولین متورم وتبدیل به کیست    میشوند.
راههای مختلفی برای درمان کیست بارتولن وجود دارد. یکی از روشهای درمان قطعی این عارضه، جراحی کیست بارتولن است که در این مقاله به طور کامل با انواع آن آشنا می شوید.

کیست بارتولن و علائم آن

معمولا یکی از غدد بارتولن دچار کیست می شود. این کیستها عفونی نیستند و درد و التهاب ایجاد نمی کنند. صرفاً به دلیل تجمع ترشحات، سایز غده بزرگ می شود. ولی در مواردی هم ممکن است کیست بارتولن عفونی شده و تبدیل به آبسه شود. علائم آبسه بارتولن عبارتند از:

• التهاب و قرمزی کیست
• دردناک و حساس بودن کیست
• رابطه جنسی دردناک
• سخت راه رفتن
• تب و بی حالی

برای جلوگیری از ترکیدن کیست بارتولن یا ایجاد آبسه و عفونی شدن آن بهتر است با مشاهده تورم غده های بارتولن هر چه سریعتر به متخصص زنان مراجعه نمایید.

جراحی کیست بارتولن

در موارد زیر باید کیست بارتولن جراحی شود:

• خیلی بزرگ بودن کیست
• آبسه (عفونت) شدید
• کیست به درمان دارویی پاسخ نمی دهد
• علائم بیمار شدید است و زندگی عادی و جنسی او را مختل کرده
• کیست مرتب عود می کند

در این موارد، جراح و متخصص زنان می تواند عمل کیست بارتولن را به روشهای مختلف به صورت سرپایی انجام دهد.

آمادگی های قبل از جراحی

قبل از جراحی کیست بارتولن موارد زیر را حتما انجام دهید:

• انجام آزمایشهایی که برایتان تجویز شده
• اطلاع دادن داروهایی که مصرف می کنید یا بیماریها و آلرژی هایی که دارید
• تراشیدن موهای زائد ناحیه تناسلی

در ضمن، قبل از این جراحی باید معده تان خالی باشد، پس نوشیدنی و خوراکی زیادی قبل از عمل مصرف نکنید.

انواع جراحی کیست بارتولن

برای درمان قطعی کیست بارتولن با جراحی روشهای متنوعی وجود دارد که با توجه به شرایط کیست، جراح زنان یکی از آنها را برایتان انجام می دهد. هدف این جراحی ها تخلیه عفونت یا مایعات جمع شده در داخل کیست است. انواع جراحی کیست بارتولن عبارتند از:

جراحی کیست بارتولن با لیزر

در این روش، جراح با استفاده از لیزرهای دی اکسید کربن ، سوراخی در کیست ایجاد می کند تا محتویات آن را تخلیه کند.

سپس با محلول نمکی استریل داخل کیست شستشو داده می شود. پرتوهای لیزر به سرعت بافت کیست را بدون آسیب زدن به غدد بارتولن تبخیر می کنند و کیست را از بین می برند. این جراحی معمولا حدود ۱۰ دقیقه طول می کشد.

استفاده از کتتر وورد ( word catheter )

در این تکنیک یک مسیر دائمی برای تخلیه مایعات غده بارتولن ایجاد می شود. برای این کار، با برش کیست، مایعات آن تخلیه شده و ابزاری به نام کاتترword که دارای یک بالون است وارد کیست خالی می شوند.

سپس پزشک ۴ میلی لیتر آب نمک به بالون تزریق کرده تا روند درمان بیماری آغاز گردد. این کتتر در بدن باقی       می ماند و این کار باعث بهبودی درازمدت در بیمار می شود که روش های دیگر باعث عود مجدد آبسه می شود.

بعد از بهبودی زخمها و تشکیل شدن مجرای تخلیه ترشحات بارتولن، جراح بالون را تخلیه و کاتتر را خارج می کند.

آسپیراسیون با سوزن

در آسپیراسیون سوزنی، کیست بارتولن به کمک یک سوزن و یک سرنگ تخلیه می شود. گاهی ممکن است داخل کیست با الکل ۷۰ درصد به مدت ۵ دقیقه شستشو شده و بعد الکل تخلیه شود. این کار خطر عفونت و آبسه کیست را کاهش    می دهد.

کوتریزاسیون با نیترات نقره

در این روش از یک ترکیب شیمیایی به نام نیترات نقره برای سوزاندن رگ های خونی و سلولهای کیست استفاده        می شود. این ترکیب بعد از برش و تخلیه کیست، وارد فضای خالی کیست شده و تبدیل به یک توده کوچک و سفت      می شود.

در نهایت، نیترات نقره و بقایای کیست بعد از دو یا سه روز خود بخود از بین می روند. موقع کوتریزاسیون ممکن است کمی سلولها و بافتهای اطراف غده بارتولن دچار سوزش و آسیب دیدگی شوند.

کیسه سازی

اگر آبسه یا کیست شما مرتب عود می کند، برای درمان قطعی کیست بارتولن باید از جراحی به نام کیسه سازی استفاده کنید. در این روش کیست بارتولن برش خورده و تخلیه می شود. ( این کار عمدتاً توصیه نمی شود. )

بعد از تخلیه، لبه های کیست به عقب برگشته و بخیه می شوند تا یک کیسه باز کوچک ایجاد شود. ترشحات غدد بارتولن به طور مداوم می توانند از این مسیر تخلیه شوند. جراحی کیسه سازی حدود ۱۵ دقیقه طول می کشد.

عمل برداشتن کیست بارتولن

در صورتی که کیست بارتولن بعد از هر بار جراحی دوباره عود کند، تنها راه درمان آن برداشتن غده بارتولین است. این جراحی تحت بیهوشی عمومی و معمولا طی یک ساعت انجام می شود.

نکته مهم: اگر بعد از ۴۰ سالگی یا بعد از یائسگی دچار کیست بارتولن شده اید، برای تعیین بدخیمی سلولهای کیست، از سلولهای این ناحیه نمونه برداری یا بیوپسی انجام می شود.

مراقبت بعد از عمل کیست بارتولن

بعد از عمل کیست بارتولن باید نکات زیر را رعایت کنید:

۱– برای جلوگیری از یبوست، غذاهای غنی از فیبر و آب فراوان بخورید.

۲– آنتی بیوتیکهای تجویز شده را به موقع مصرف کنید.

۳– یک تا دو هفته برای تسکین درد از داروهای مسکن استفاده کنید. ( با تجویز پزشک )

۴– برای ۳-۵ روز، هر روز چند بار به مدت ۱۰ دقیقه از تشت آب گرم استفاده کنید.

۵– تا بهبودی کامل محل جراحی (تا ۴ هفته) از رابطه جنسی بپرهیزید.

۶– از مصرف سیگار و مشروبات الکلی بپرهیزید.

۷– برای شستشوی ناحیه تناسلی سعی کنید از جلو به عقب خود را تمیز کنید.

۸– ناحیه تناسلی را خشک و تمیز نگه دارید. لباس زیر نخی و تمیز بپوشید.

۹– تا زمان بهبودی، ورزشها و کارهای سنگین انجام ندهید و از تامپون استفاده نکنید.

در صورت ایجاد درد، تورم و التهاب در ناحیه جراحی یا بروز تب سریعتر به متخصص زنان مراجعه کنید.

مدت استراحت بعد از عمل کیست بارتولن

چند ساعت بعد از جراحی کیست بارتولن و رفع آثار بی حسی می توانید به منزل برگردید. در منزل نیازی به استراحت مطلق ندارید و می توانید کارهای عادی تان را انجام دهید. ولی تا حد ممکن سعی کنید استراحت کنید تا زخم ها زودتر خوب شوند و کمتر به آنها فشار بیاید.

مزایای عمل کیست بارتولن

با انجام عمل کیست بارتولن می توانید از مزایای زیر بهره مند شوید:

• تسکین درد و علائم کیست بارتولن
• بهبود کیفیت زندگی بیمار
• جلوگیری از آبسه بارتولن و عود کیست
• بدون درد و عارضه
• با بی حسی موضعی انجام می شود
• درمان قطعی کیست یا آبسه بزرگ یا عود کننده

عوارض جراحی کیست بارتولن

عمل کیست بارتولن یک عمل ایمن و بدون عارضه است. اما بعد از این جراحی ممکن است برخی از مشکلات زیر را تجربه کنید:

• خونریزی بعد از عمل کیست بارتولن
• درد و کبودی
• عفونت
• ماندن جای برش و ایجاد اسکار
• هماتوم (تجمع خون در محل جراحی)

اگر بعد از جراحی دچار درد و خونریزی شدید یا تب شده اید باید با جراحتان تماس بگیرید.

جمع بندی نهایی

کیست بارتولن یک بیماری خطرناک نیست. این عارضه ناشی از تورم و تجمع مایعات در غدد بارتولن است که در نزدیکی دهانه واژن قرار دارند. اگر کیست خیلی بزرگ، عفونی یا عود کننده باشد، می توانید برای درمان قطعی آن جراحی کیست بارتولن را انجام دهید.

این جراحی را می توان طبق نظر پزشک و با توجه به شرایط کیست به روشهای مختلفی انجام داد. برخی از این روشها عبارتند از کوتریزاسیون، آسپیراسیون با سوزن و کاتتر بالون ، که بهترین روش در این روش ها استفاده از کاتتر ورد می باشد.

پرسش و پاسخ کیست بارتولن

بعد از جراحی کیست بارتولین چه بخوریم؟

از مصرف شیرینی جات بپرهیزید. همچنین برای تقویت سیستم ایمنی بدنتان حتما میوه و سبزیجات غنی از ویتامین C، روی و آهن بخورید.

راهی برای پیشگیری از بیماری های غدد بارتولن هست؟

بله. می توانید با رعایت بهداشت فردی و جنسی و داشتن یک رابطه جنسی سالم خطر ابتلا به بیماری های غدد بارتولن را کاهش دهید.

ممکن است بعد از جراحی دوباره کیست بارتولن عود کند؟

در بعضی از زنان ممکن است این اتفاق بیفتد. اگر کیست شما مرتب عود می کند، عمل برداشتن غده بارتولن را انجام دهید.